Werk aan de winkel!

Mensen, wat leven we in een bijzondere tijd! Waar ik me eerder nog wel eens moest verantwoorden voor mijn onderzoek naar het leesonderwijs (‘Is daar iets mis mee dan?’), is er inmiddels een behoorlijke bom gebarsten in Nederland: we zijn collectief geschrokken van de alsmaar dalende leesvaardigheid. Dat groeiende urgentiebesef is belangrijk, maar heeft ook een keerzijde: er is een behoorlijke tornado aan meer en minder onderbouwde meningen de ether in geslingerd de afgelopen tijd. Des te belangrijker om ook als wetenschapper een genuanceerd en goed onderbouwd verhaal te blijven houden over effectief leesonderwijs. Wat dat betreft is er nog volop werk aan de winkel.

Binnenkort verschijnen er in een aantal (vak)tijdschriften artikelen over de implicaties van mijn promotieonderzoek en over effectief leesonderwijs in het algemeen. Die zal ik de komende tijd ook op deze website gaan delen, maar hier komt alvast een kleine preview voor de trouwe bloglezers:

(1) Teksten met ruggengraat. In dit artikel leggen we uit waarom het belangrijk is om helder gestructureerde teksten voor te leggen aan je leerlingen. De tips in het artikel geven inzicht in hoe je zelf zulke teksten opstelt, maar kunnen ook gebruikt worden als criterium om goede (rijke) teksten voor je (lees)onderwijs te selecteren.

(2) Een goede dialoog over de tekst. In dit artikel leggen we aan de hand van het Wilhelmus uit op welke manieren je als leerkracht een gesprek kunt voeren over een tekst met je leerlingen. Niet elk gesprek over een tekst levert meteen rijke interactie op waarin leerlingen ook echt gehoord worden. Dit artikel vat een aantal belangrijke inzichten daarover samen met enkele concrete tips.

(3) Een vis-met-hengelmentaliteit. In dit artikel houden we een pleidooi voor een vis-met-hengelmentaliteit aan de hand van mijn onderzoek. De kerngedachte achter dit artikel is: Give a man a fish, you feed him for a day; teach a man to fish, you feed him for a lifetime. Voor goed leesonderwijs moeten we de inhoudsdoelen en leesvaardigheidsdoelen goed met elkaar in balans brengen. Alleen kennis is niet genoeg, alleen investeren in bijvoorbeeld leesstrategieën evenmin. Het gaat om de juiste dosering van beide aspecten. Na publicatie zal ik dat artikel ook hier met jullie delen.

Werk achter de schermen

Hier was het de afgelopen periode wat stiller op de blog, al blijft het bereik van de Instagrampagina van @leesonderwijs flink groeien. Daarnaast mocht ik in het hele land workshops en lezingen geven om zo de inzichten uit mijn promotieonderzoek concrete handvatten te geven voor het onderwijsveld. Een mooie ontdekking is dat mijn inzichten niet alleen een belangrijk handvat blijken te zijn voor leerkrachten in het primair onderwijs, maar juist ook voor (vak)docenten in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Juist daar blijkt het begrijpen en leren van informatieve teksten een behoorlijke uitdaging te zijn.

Ik vind het een enorme rijkdom dat ik mag bijdragen op zoveel niveaus van het onderwijsveld. Mijn werk varieerde van kleinschalige leerkrachttrainingen en studiedagen tot advisering op het niveau van educatieve uitgevers, curriculumontwikkelaars en zelfs het ministerie van OCW. Ik ben alleen nog maar gemotiveerder geraakt om me blijvend in te zetten als bruggenbouwer tussen wetenschap en onderwijspraktijk. Neem vooral contact op als je meer wilt weten over bijvoorbeeld een studiedag op jouw school.